Full Text:
MAHINUNGDANONG PAHIBALO
Gipahibalo ang katawhang Loonanon kabahin sa nabaniog nga Monkeypox. Ang Mpox usa ka viral disease nga nagagikan sa hayop ug mitakod sa tawo. Motakod kini sa ubang tawo pinaagi sa pagpakigsandurot o “close physical contact”.
Mga Timailhan sa Sakit nga Mpox:
- Hilanat ug paglabad sa ulo
- Panghawoy sa kaunoran (muscle aches)
- Panakit sa likod (back pain)
- Panghubag sa mga lusay-lusay (lymph nodes)
- Pagtakig (chills) ug pagluya (exhaustion)
- Rashes kun pagpanurok nga magsugod sa nawong apil ang baba, ug mokatap ngadto sa ubang parte sa lawas, hasta sa mga kamot, tiil ug kinatawo.
- Lesions kun pagpanurok nga hapdus o katol, nga mamahimong kagid hangtud nga maayo.
Unsay Buhaton kon Masinati ang mga Timailhan:
- Mag-isolate kun magpalayo sa kadaghanan pinaagi sa pagpuyo nga mag-inusara sulod sa kwarto.
- Maglikay sa mga dapit nga dagha’g tawo, sama sa eskwelahan, trabahoan, mercado, simbahan, buwangan ug uban pa.
- Pahibaw-on dayon ang BHW o BHERT sa kinadul-ang Barangay Health Station, o sa atong mga RHU sa Moto Sur ug Catagbacan Sur, ug sundon ang mga pahimangno sa atong mga healthcare professionals.
- Magsul-ob og face mask sa tanang higayon.
Paglikay nga Matakdan sa Mpox:
- Dili makigsandurot o magpaduol sa tawo nga nagpakita og mga timailhan sa Mpox.
- Dili mohikap sa mga nanurok sa lawas sa tawo nga may Mpox.
- Dili hilabtan ang mga butang nga gigamit sa nasakit og Mpox, sama sa beddings (katre, unlan, habol ug uban pa), tualya, ug ang iyang mga gipangsul-ob.
- Manghunaw ug manabon sa kamot, ug mogamit sa mga alcohol-based hand sanitizers.
- Manampong sa baba kon mo-ubo o mo-atsi.
- Magsul-ob og face mask ilabi na kon anaa sa mga dapit nga dagha’g tawo.
- Likayan ang pagduol sa mga hayop nga hayan nagdala sa Mpox virus.
Kon makasinati sa mga timailhan (symptoms) sa Mpox, pahibalo dayon sa atong Disease Surveillance Officer nga si MA. LYDIA M. BONGGOT sa iyang contact number nga 0963-5293-666, o sa iyang e-mail address nga [email protected].
Ang Department of Health Regional Office 7 ug ang atong Provincial Health Office (PHO) magpagawas puhon og opisyal nga mga “advisory” nga maggabay kanatong tanan aron malikayan ang pagkatap sa Mpox dinhi sa atong probinsya ug kalungsoran.